W czasie kiedy polski prezydent zaczyna winić wnuki i dzieci za błędy dziadków i ojców, w Rosji, kraju zszarganym bratobójczą walką, prawnuk ofiary i wnuczka kata, podają sobie rękę na pojednanie…. Smutne to…. Quo vadis, Polsko?
Z Denisem współpracujemy od jakiegoś czasu. Jak mówi „współnie wejdziemy do historii”. On z pewnością. Podjął się dosyć karkołomnego zadania dotarcia do dokumentów dotyczących zamordowania jego pradziadla przez służby NKWD w 1938 r. Finalnie chce postawić – pośmiertnie – przed sądem Stalina i pozostałych katów. Dla wielu wydaje się to abstrakcją i szaleństwem. Fakt, Denis ma w sobie coś z maniaka. Niemniej jednak to co robi, ma istotne znaczenie w kontekście przebudzenia rosyjskiego narodu. Stuka do drzwi archiwów i wyciąga dokumenty, które zostały utajnione, by chronić aparat stalinowskiej władzy. Stuka dziesiątki razy, niemal tyle samo razy jest odprawiany z kwitkiem. A jednak mu się udaje! Jego prywatne dochodzenie, stało się czymś w rodzaju projektem życia i zaczęło żyć własnym losem. Wpływać na innych. Rozpoczęło dyskusję o przeszłości, o tożsamości. Otworzyło też wiele ran i tajemnic. Obnażyło katów, ale też i ofiary. Dla wielu obserwatorów poczynań Denisa, jego działania są bolesne, a nawet nie do przyjęcia. Odkrywane są białe plany historii, wydarzeń.
Najistotniejsze jest jednak to, że nie ma w tym żadnej zemsty, nienawiści, przede wszystkim do współczesnych pokoleń. Przepięknym jest gest skruchy ze strony Julii – wnuczki człowieka, który zabił pradziadka Denisa… Przepięknym jest gest wyciągniętej ręki Denisa i słowa, które zaadresował do Julii „Serdecznie Pani dziękuję… Cieszę się, że w moim życiu pojawił się jeszcze jeden wspaniały człowiek – Pani.”
Poniżej znajdziecie całą historię Julii i Denisa. Bardzo chciałabym wierzyć w to, że tak będzie wyglądać przyszłość każdego narodu, że będzie pojednaniem, że historia, niezależnie od tego jaka jest, będzie wspólnym dziedzictwem.
Agnieszka Kaniewska 